Imbir to bez wątpienia jedna z roślin, bez których trudno sobie wyobrazić dziś życie. Jednak które właściwości imbiru cenimy najbardziej? Czy chętniej korzystacie z jego walorów smakowych, czy też częściej wykorzystujecie imbir jako element niezbędny w domowej apteczce? Dzięki swoim licznym „talentom” zyskał już wiele uznania, lecz może nie wiecie o nim jeszcze wszystkiego.
Czym jest imbir?
Imbir (Zingiber Boehm.) to rodzaj bylin z rodziny imbirowatych. Roślina służy przede wszystkim jako przyprawa, ponieważ nie wydaje żadnych owoców. Także z tego powodu jego rozmnażanie zachodzi poprzez podział kłączy. Uprawia się go przede wszystkim na Dalekim Wschodzie i tamtejsi ludzie jako pierwsi dostrzegli prozdrowotne właściwości imbiru. Jednak dzisiaj jego uprawy odnajdujemy także w Afryce, na Haiti i Barbados, Tajwanie, a nawet w Australii. Na świecie istnieje około 140 odmian imbiru, jednak nas tak naprawdę interesuje jeden z nich – imbir lekarski. To właściwości imbiru lekarskiego wykorzystuje się w kuchni oraz w kosmetyce.
Właściwości imbiru a zdrowie
Zanim przejdziemy do gotowania, zatrzymajmy się na chwilę przy kwestii prozdrowotnych właściwości imbiru, a jest ich naprawdę sporo. Przede wszystkim wspiera procesy trawienne i układ krążenia. Ponadto łagodzi bóle żołądkowe, a także wzmaga apetyt, ponieważ jak wykazały badania, imbir przyspiesza opróżnianie żołądka oraz stymuluje skurcze.
To co szczególnie interesuje nas o tej porze roku to wspomaganie pracy układu odpornościowego oraz łagodzenie przeziębień, kaszlu, a co za tym idzie problemów z gardłem oraz oskrzelami. Dodatkowo zapobiega mdłościom i obniża stężenie cholesterolu we krwi. A nawet działa przeciwbólowo, wówczas zalecany jest podczas silnych bóli migrenowych oraz menstruacyjnych.
Smakowe właściwości imbiru
W gastronomii imbir spotykamy w różnych postaciach i w przeróżnych potrawach – zaskakujące jak bardzo wszechstronna to przyprawa. Mamy więc imbir w formie kandyzowanej, konserwowany w syropie cukrowym lub ususzony. A służy na przykład jako przyprawa do pierników, zup, pieczonego mięsa, a także do deserów czy kawy. Imbir to również świetny dodatek do herbaty, lecz używa się go też to produkcji piwa typu ginger, miodów pitnych a nawet wina.
Tak szerokie zastosowanie w kuchni zawdzięczmy specyficznemu aromatowi imbiru – cechuje go delikatny słodki posmak, który wraz z jedzeniem wzmaga się w piekący i lekko gorzkawy. Naturalnie wyrazisty smak i zapach imbiru wynika z dużej zawartości olejków eterycznych o wdzięcznych nazwach gingerol i shoagaol. Pierwszy występuje w świeżym korzeniu imbiru, a drugi pojawia się po jego wysuszeniu.
Co i jak można zrobić w domu z imbirem?
Imbir możemy popijać i podjadać, a kilka naszych ulubionych i prostych sposobów na skorzystanie z dobroczynnych właściwości imbiru przedstawiamy poniżej.
Przede wszystkim najprostsze co może być – imbirowa lemoniada, czyli kilka plasterków świeżego imbiru i cytryny/pomarańczy zalane wodą. Można dorzucić także kilka listków mięty, a intensywność smaku zależy oczywiście od ilości i soczystości użytych składników. Orzeźwienie gwarantowane 🙂
Po drugie – napar, czyli wykorzystujemy gorąca wodę i nią zalewamy imbir suszony, starty lub w plasterkach (pamiętaj jednak, że ten suszony ma znacznie intensywniejszy aromat). Ponownie dodajemy sok z cytryny lub jej plasterki. Kiedy napar nieco przestygnie można dodać także miód – jego prozdrowotne moce wesprą właściwości imbiru i otrzymamy świetny napój przeciw przeziębieniu.
Po trzecie – mieszanka świeżo wyciśniętego soku z pomarańczy z utartym imbirem i odrobinką miodu to niezwykle pobudzający i orzeźwiający koktajl. A na dodatek smakuje obłędnie! Innym sposobem na przygotowanie wyśmienitego napoju z imbirem jest dodawanie go do świeżo przygotowywanych kompotów np. z jabłek.
Wreszcie po czwarte – dla wszystkich lubiących domowe soki/przeciery i smoothie. Właściwości imbiru w takiej formie rzeczywiście stają się wszechstronne. W połączeniu ze świeżym jarmużem, burakiem czy marchewką, otrzymujemy prawdziwą (i smaczną) bombę witaminową.
Jak przemycić właściwości imbiru do codziennej diety?
W jaki sposób możemy sprawić by nasi bliscy, niekoniecznie świadomie, także skorzystali z dobroczynnych właściwości imbiru? Pierwsze co przychodzi do głowy to oczywiście zamówić sushi 🙂 marynowany imbir z pewnością znajdzie się w każdym zestawie!
Dla każdego kto lubi eksperymenty w kuchni imbir to jeden z filarów kuchni wschodniej. Dlatego jeśli tylko mamy okazję przygotować potrawy pochodzące z Indii, Chin czy Tajlandii z pewnością znajdziemy przepisy, które wymagają wręcz wykorzystania imbiru. Curry, stir-fry, orientalny rosół lub smażone mięso w wersji dalekowschodniej – wszystkie te dania imbir wzbogaci swoim niepowtarzalnym aromatem.
Jednak imbir pasuje także do potraw nam bliższym – komponuje się świetnie ze słodkawymi warzywami jak marchew czy dynia. Tak więc w zupach, sałatkach i innych potrawach możemy śmiało łączyć te składniki. Imbirem doprawia się także kaczkę pieczoną w pomarańczach lecz podkreśla doskonale także smak ryb, choćby łososia.
Imbir na słodko
Pierwsza rzecz, która przychodzi na myśl to po prostu kandyzowany imbir. Podobnie jak kandyzowana skórka z pomarańczy, to prawdziwa delicja dodawana do niektórych ciast i deserów.
Imbir, jako przyprawa należąca do gruby przypraw korzennych, określa smak zimowych ciastek i wypieków. Mieszanka przypraw do piernika zawiera w sobie nasz imbir, można także upiec wyśmienite ciasteczka imbirowe. To świetny dodatek do ciast z gruszką i jabłkiem, a także do syropu, w którym te owoce można marynować.
W internecie znajdziecie mnóstwo inspirujących przepisów, które pozwolą Wam cieszyć się unikalnym aromatem i wykorzystać właściwości imbiru. Zachęcamy do poszukiwań i eksperymentów – pamiętajcie jednak, żeby nie przesadzić – intensywny aromat, szczególnie w przypadku suszonego imbiru, może popsuć cała przyjemność i smak.
Kosmetyki naturalne i właściwości imbiru
Kosmetyki, które zawierają imbir bądź olejek imbirowy to przede wszystkim produkty wspierające walki z cellulitem i poprawiające krążenie krwi. Właściwości imbiru wykorzystują więc kosmetyki naturalne w postaci kremów, środków do kapieli czy peelingów. Jego odświeżający aromat, w połączeniu z cytrusami i trawą cytrynową, tworzy orzeźwiające i pobudzające kompozycje.
Z korzenia rośliny, metodą destylacji parą wodną, produkuje się olejek imbirowy. Można smarować nim skórę, ponieważ poprawia ukrwienie i w rezultacie ogrzewa. Lecz trzeba uważać, gdyż potrafi także zadziałać drażniąco.
Właściwości imbiru pod lupą…
Badania potwierdziły, że obie substancje występujące w imbirze mają liczne zalety i wspomagają nasz organizm na wielu polach. Przede wszystkim wspomagają leczenie procesów zapalnych, łagodzą ból, odtruwają i działają przeciwwirusowo.
Co więcej wspomagają także prace serca, obniżają poziom lipoproteiny LDL, a nawet obniżają stężenie glukozy we krwi. Dodatkowo, dzięki silnym działaniom antyoksydacyjnym, mogą pomóc w profilaktyce nowotworowej. Zaobserwowano na przykład, że gingerol powodował supresję wzrostu komórek raka jajnika, oraz zmniejszoną ekspresję cykliny A, B1 i D3 komórek raka jajnika. Kolejne badania wykazują że związki chemiczne zawarte w imbirze wpływają na apoptozę w komórkach glejaka, raka piersi, raka jelita grubego, czy hamowanie proliferacji komórek raka żołądka.
Warto także wiedzieć, że u kobiet stosowanie imbiru łagodzi dolegliwości bólowe związane z miesiączkowaniem. Jednak w takim przypadku skuteczność zależy od momentu jego podania.
Niemniej jednak imbir to nie panaceum na wszystko, a największa „bajka” dotyczy odchudzających właściwości imbiru. Badanie pilotażowe cierpiących na zespół‚ jelita drażliwego, w którym część badanych przyjmowała placebo, a część proszek imbirowy, nie wykazało między nimi różnicy. Podobne efekty (a raczej ich brak) osiągnięto przy okazji badania pacjentów chorych na NAFLD (bezalkoholową stłuszczeniową chorobę wątroby).
Imbir nie dla wszystkich
Chociaż właściwości imbiru tak dobrze znamy, należy pamiętać, że małe dzieci nie powinny go spożywać. Pewnie nawet nie będą chciały, chyba, ze go nie wyczują. Wszystko przez wzgląd na ich delikatne podniebienie i kubki smakowe, które w dzieciństwie nie znoszą ostrego smaku.
Jednak także osoby dorosłe, które borykają się z problemami żołądkowymi nie powinny po niego sięgać. Substancje, które drażnią śluzówkę przewodu pokarmowego z pewnością nie podziałają pozytywnie na wrzody żołądka, dwunastnicy czy refluks. Warto jeszcze zaznaczył, że imbir podnosi ciśnienie krwi, dlatego osoby z nadciśnieniem tętniczym także powinny z niego zrezygnować. Zdarzają się też osoby uczulone na imbir – im oczywiście też się nie przysłuży.
Jeśli chodzi o kobiety w ciąży, zdecydowanie odradza się spożywanie imbiru jeśli występuje któryś z powyższych warunków. Dodatkowo w żadnym wypadku nie wolno go stosować, jeśli u kobiety został stwierdzony stan przedrzucawkowy, nazywany też gestozą. Pamiętajmy, że z imbirem, jak z wszystko, nie należy przesadzać i lepiej jest go zjeść mniej niż za dużo.
Cudowna roślina
Tak więc właściwości imbiru nie stanowią recepty na wszystkie dolegliwości. Jednak liczne prace naukowe udowadniają, że działa on zdecydowanie pozytywnie na zdrowie człowieka. Szczególnie w okresie, kiedy nasz organizm potrzebuje wsparcia w walce z osłabieniem i wirusami oraz bakteriami, warto sięgać po imbir i ogrzewać się jego pikantnym posmakiem. Żadna słota nie jest straszna, gdy gorącą herbatę można zagryźć pysznym i aromatycznym ciasteczkiem imbirowym 🙂